پرکاری تیروئید: غده‌ای بیش فعال، علائمی آشفته غده تیروئید، پروانه‌ای کوچک در جلوی گردن، نقشی حیاتی در تنظیم سوخت و ساز بدن ایفا می‌کند. اما گاهی این پروانه، بیش از حد فعال می‌شود و هورمون‌های تیروئید را بیش از نیاز بدن تولید می‌کند. اینجاست که غده تیروئید به اصطلاح پرکار شده و علائمی ناخوشایند را به ارمغان می‌آورد.
پرکاری تیروئید: غده‌ای بیش فعال، علائمی آشفته
غده تیروئید، پروانه‌ای کوچک در جلوی گردن، نقشی حیاتی در تنظیم سوخت و ساز بدن ایفا می‌کند. اما گاهی این پروانه، بیش از حد فعال می‌شود و هورمون‌های تیروئید را بیش از نیاز بدن تولید می‌کند. اینجاست که غده تیروئید به اصطلاح پرکار شده و علائمی ناخوشایند را به ارمغان می‌آورد.
پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید یا هایپرتیروئیدیسم، به وضعیتی اطلاق می‌شود که غده تیروئید هورمون‌های تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) را بیش از حد نیاز بدن تولید می‌کند. این هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم، ضربان قلب، دمای بدن و بسیاری از عملکردهای دیگر بدن دارند.
علل پرکاری تیروئید:
- بیماری گریوز: شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید، یک بیماری خودایمنی به نام بیماری گریوز است. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های تیروئید حمله می‌کند و باعث تولید بیش از حد هورمون تیروئید می‌شود.
- گواتر سمی: گواتر، بزرگ شدن غده تیروئید است. گاهی اوقات، گواتر به طور مستقل هورمون تیروئید بیش از حد تولید می‌کند که به آن گواتر سمی می‌گویند.
- التهاب تیروئید: التهاب تیروئید یا تیروئیدیت، می‌تواند باعث آزاد شدن ناگهانی هورمون‌های ذخیره شده تیروئید در خون و بروز علائم پرکاری تیروئید شود.
- مصرف بیش از حد ید: مصرف بیش از حد ید، می‌تواند باعث پرکاری تیروئید شود.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها، مانند داروهای ضد آرتریت لیتیوم، می‌توانند باعث پرکاری تیروئید شوند.
علائم پرکاری تیروئید:
علائم پرکاری تیروئید می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن: با وجود افزایش اشتها
- ضربان قلب سریع یا نامنظم: تپش قلب
- عصبی بودن، تحریک‌پذیری، مشکلات خواب، خستگی: بی‌قراری و ناتوانی در تمرکز
- لرزش دست، ضعف عضلانی: لرزش در دستان و گاه در سایر قسمت‌های بدن
- عرق کردن یا مشکل در تحمل گرما: تعریق بیش از حد
- تغییر در قاعدگی: نامنظم شدن قاعدگی
- مشکلات گوارشی: اسهال
- بیرون زدگی چشم: در برخی موارد، پرکاری تیروئید می‌تواند باعث بیرون زدگی چشم‌ها (گواتر اگزوفتالمیک) شود.
- نازک شدن مو و پوست: ریزش مو و شکنندگی ناخن‌ها
تشخیص و درمان پرکاری تیروئید:
تشخیص پرکاری تیروئید با معاینه فیزیکی و آزمایش خون انجام می‌شود. درمان پرکاری تیروئید به علت آن بستگی دارد.
- داروهای ضد تیروئید: می‌توانند برای کاهش تولید هورمون تیروئید استفاده شوند.
- ید رادیواکتیو: می‌تواند برای تخریب سلول‌های تیروئید و کاهش تولید هورمون تیروئید استفاده شود.
- جراحی: در موارد نادر، ممکن است برای برداشتن تمام یا قسمتی از غده تیروئیدが必要 باشد.
عوارض پرکاری تیروئید:
اگر پرکاری تیروئید درمان نشود، می‌تواند عوارض جدی مانند نارسایی قلب، پوکی استخوان، و مشکلات بینایی ایجاد کند.
راه‌های پیشگیری از پرکاری تیروئید:
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از پرکاری تیروئید وجود ندارد. با این حال، با انجام معاینات منظم و