مننژیت التهاب غشاهای اطراف مغز و نخاع است که می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد. علائم شایع مننژیت شامل سردرد شدید، تب، خشکی گردن، تهوع و استفراغ، گیجی و تغییر وضعیت ذهنی، سفتی عضلات، تشنج و حساسیت به نور است. مننژیت می‌تواند جدی و حتی کشنده باشد، بنابراین مراجعه فوری به پزشک در صورت مشاهده علائم ضروری است. راه‌های پیشگیری از مننژیت شامل واکسیناسیون، شستشوی دست‌ها، حفظ بهداشت و عدم به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی است.
مننژیت: علائم، علل و راه‌های پیشگیری
مننژیت، التهاب غشاهای نازکی است که مغز و نخاع را احاطه کرده‌اند. این التهاب می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد. مننژیت یک بیماری جدی است که در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به عوارض خطرناکی مانند آسیب مغزی، ناتوانی شنوایی و بینایی و حتی مرگ شود.
علائم مننژیت
علائم مننژیت می‌تواند به سرعت ظاهر شود یا به تدریج در طول چند روز ایجاد شود. برخی از علائم شایع عبارتند از:
- سردرد شدید: این معمولاً شایع‌ترین علامت مننژیت است و می‌تواند ضربان‌دار، ثابت یا تیرانداز باشد. سردرد ناشی از مننژیت اغلب با خم شدن سر یا قرار گرفتن در نور شدید بدتر میشود.
- تب: تب بالا (38 درجه سانتیگراد یا بیشتر) یکی دیگر از علائم شایع مننژیت است.
- خشکی گردن: این علامت زمانی رخ می‌دهد که فرد قادر به خم کردن سر به جلو نباشد.
- تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ بدون اسهال نیز می‌تواند از علائم مننژیت باشد.
- گیجی و تغییر وضعیت ذهنی: افراد مبتلا به مننژیت ممکن است دچار گیجی، خواب‌آلودگی، تحریک‌پذیری یا هذیان شوند.
- سفتی عضلات: سفتی عضلات گردن و پشت یکی از علائم رایج مننژیت، به خصوص در نوزادان و کودکان است.
- تشنج: تشنج به خصوص در کودکان مبتلا به مننژیت شایع است.
- حساسیت به نور (فتوفوبی): افراد مبتلا به مننژیت ممکن است به نور روشن حساسیت داشته باشند و از آن درد داشته باشند.
- راش پوستی: برخی از افراد مبتلا به مننژیت، به خصوص نوزادان، ممکن است دچار بثورات پوستی شوند.
علل مننژیت
همانطور که قبلاً ذکر شد، مننژیت می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد.
- مننژیت باکتریایی: این نوع مننژیت جدی‌ترین نوع است و می‌تواند کشنده باشد. باکتری‌ها از طریق جریان خون به مغز و نخاع راه می‌یابند و غشاهای اطراف آنها را عفونی می‌کنند.
- مننژیت ویروسی: این شایع‌ترین نوع مننژیت است و معمولاً خفیف‌تر از نوع باکتریایی است. ویروس‌ها می‌توانند از طریق تماس تنفسی با فرد آلوده یا از طریق مدفوع آلوده وارد بدن شوند.
- مننژیت قارچی: این نوع مننژیت نادر است و معمولاً افراد با سیستم ایمنی ضعیف را مبتلا می‌کند. قارچ‌ها می‌توانند از طریق استنشاق یا از طریق زخم یا عفونت پوستی وارد بدن شوند.
راه‌های پیشگیری از مننژیت
اقدامات متعددی برای پیشگیری از مننژیت وجود دارد، از جمله:
- واکسیناسیون: واکسن‌هایی برای محافظت در برابر برخی از علل شایع مننژیت، مانند مننژیت باکتریایی ناشی از هموفیلوس آنفولانزا نوع b (Hib)، مننگوکوک و pneumococcus وجود دارد.
- شستشوی دست‌ها: شستشوی منظم دست‌ها با آب و صابون به ویژه پس از تماس نزدیک با افراد بیمار می‌تواند به جلوگیری از شیوع ویروس‌ها و باکتری‌هایی که می‌توانند باعث مننژیت شوند، کمک کند.
- حفظ بهداشت: از تماس با بزاق و ترشحات تنفسی افراد بیمار، مانند بزاق هنگام سرفه یا عطسه، خودداری کنید.
- پوشاندن دهان و بینی: هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی خود را با دستمال یا آرنج بپوشانید.
- عدم به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی: از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند لیوان، قاشق و چنگال با افراد دیگر خودداری کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا کسی که می‌شناسید هر یک از علائم مننژیت را تجربه می‌کنید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. مننژیت یک بیماری جدی است که در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به عوارض خطرناکی شود. تشخیص