قی کردن چشم یا اپیفورا وضعیتی است که در آن چشمها ترشحات آبکی یا چسبنده غیرطبیعی تولید میکنند. علل مختلفی برای این عارضه وجود دارد، از جمله خشکی چشم، عفونت، آلرژی، انسداد مجاری اشک و تحریک چشم. در برخی موارد، قی کردن چشم میتواند نشانهای از یک بیماری زمینهای جدیتر باشد. درمان این عارضه به علت زمینهای آن بستگی دارد و ممکن است شامل استفاده از اشک مصنوعی، آنتیبیوتیک، داروهای ضد حساسیت یا جراحی باشد. برای جلوگیری از قی کردن چشم، میتوانید از تحریک چشمها خودداری کنید، آلرژی خود را درمان کنید، دستهای خود را به طور مرتب بشویید، آرایش چشم را به طور کامل پاک کنید و از لنزهای تماسی به طور صحیح استفاده کنید. اگر علائمی مانند ترشحات غلیظ چشم، قرمزی، درد، خارش، حساسیت به نور، مشکل در بینایی، تب یا لرز را تجربه میکنید، باید به پزشک مراجعه کنید.
چرا پس از خواب چشم دچار قی میشود؟
قی کردن چشم، که به آن اپیفورا (Epiphora) نیز گفته میشود، وضعیتی است که در آن چشمها ترشحات آبکی یا چسبنده غیرطبیعی تولید میکنند. این ترشحات میتوانند باعث شوند که پلکها به هم بچسبند، به خصوص بعد از خواب.
دلایل مختلفی برای قی کردن چشم وجود دارد، که برخی از آنها جدی و برخی دیگر خفیف هستند. در اینجا به برخی از شایعترین علل آن میپردازیم:
1. خشکی چشم:
یکی از شایعترین علل قی کردن چشم، خشکی چشم است. زمانی که چشمها به اندازه کافی اشک تولید نکنند یا اشک خیلی سریع تبخیر شود، خشکی چشم رخ میدهد. این امر میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله افزایش سن، تغییرات هورمونی، برخی داروها و قرار گرفتن در معرض باد یا دود باشد.
2. عفونت:
عفونتهای چشمی نیز میتوانند باعث قی کردن چشم شوند. عفونتهای چشمی میتوانند توسط باکتریها، ویروسها یا قارچها ایجاد شوند. علائم دیگر عفونت چشم ممکن است شامل قرمزی، درد، تورم و خارش باشد.
3. آلرژی:
آلرژی نیز میتواند باعث قی کردن چشم شود. زمانی که چشمها با مواد حساسیتزا مانند گرده، گرد و غبار یا موی حیوانات خانگی تماس پیدا میکنند، ملتهب میشوند و اشک اضافی تولید میکنند. علائم دیگر آلرژی چشمی ممکن است شامل قرمزی، خارش و آبریزش بینی باشد.
4. انسداد مجاری اشک:
مجاری اشک مسئول تخلیه اشک از چشمها به داخل بینی هستند. اگر این مجاری مسدود شوند، اشکها نمیتوانند به درستی تخلیه شوند و در چشم جمع میشوند و باعث قی کردن چشم میشوند. انسداد مجاری اشک میتواند ناشی از عفونت، التهاب یا تومور باشد.
5. تحریک چشم:
تحریک چشم نیز میتواند باعث قی کردن چشم شود. عوامل متعددی میتوانند چشم را تحریک کنند، از جمله دود، گرد و غبار، مواد شیمیایی، عطر و لوازم آرایشی.
6. بیماریهای زمینهای:
برخی از بیماریهای زمینهای مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و سندرم شوگرن نیز میتوانند باعث قی کردن چشم شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در حالی که قی کردن چشم در برخی موارد ممکن است خفیف و موقتی باشد، اما در موارد دیگر میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد. اگر علائم زیر را تجربه میکنید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- ترشحات چشم غلیظ یا چرکی
- قرمزی، درد یا تورم چشم
- خارش شدید چشم
- حساسیت به نور
- مشکل در بینایی
- تب
- لرز
درمان قی کردن چشم
درمان قی کردن چشم به علت زمینهای آن بستگی دارد. اگر خشکی چشم علت باشد، پزشک ممکن است قطره اشک مصنوعی یا پماد تجویز کند. اگر عفونت علت باشد، ممکن است آنتیبیوتیک، داروهای ضد ویروسی یا ضد قارچی تجویز شود. اگر آلرژی علت باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد حساسیت یا قطره چشم ضد حساسیت تجویز کند.
در برخی موارد، ممکن است برای رفع انسداد مجاری اشک نیاز به جراحی باشد. اگر قی کردن چشم ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، درمان آن بیماری نیز میتواند به بهبود علائم کمک کند.
جلوگیری از قی کردن چشم
در اینجا چند نکته برای کمک به جلوگیری از قی کردن چشم آورده شده است:
- اشک مصنوعی استفاده کنید: اگر خشکی چشم دارید، از قطره اشک مصنوعی یا پماد طبق دستور پزشک استفاده کنید.
- از تحریک چشمها خودداری کنید: از مالش چشمها، دود، گرد و غبار، مواد شیمیایی، عطر و لوازم آرایشی که میتوانند چشمها را تحریک کنند، خودداری کنید.
- آلرژی خود را درمان کنید: اگر آلرژی دارید، با داروهای ضد حساسیت یا قطره چشم ضد حساسیت طبق دستور پزشک آلرژی خود را درمان کنید.
- دستهای خود را به طور مرتب بشویید: شستن مرتب دستها به جلوگیری از انتشار عفونت به چشمها کمک میکند.
- آرایش چشم را به طور مرتب پاک کنید: قبل از خواب آرایش چشم خود را به طور کامل پاک کنید.
- از لنزهای تماسی به طور صحیح استفاده کنید: اگر از لنزهای تماسی