دیابت، بیماری مزمنی است که بر نحوه استفاده بدن از قند (گلوکز) تأثیر می‌گذارد و انواع مختلفی دارد، از جمله دیابت نوع 1، نوع 2 و بارداری. علائم آن شامل تشنگی و ادرار زیاد، گرسنگی، خستگی و تاری دید است. عدم کنترل آن می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه و نابینایی شود. دیابت با دارو، رژیم غذایی و ورزش قابل کنترل است و در برخی موارد، مانند دیابت نوع 1، نیاز به انسولین تزریقی دارد. با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند حفظ وزن سالم، فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی سالم و پرهیز از سیگار، می‌توان از ابتلا به دیابت نوع 2 پیشگیری کرد.
دیابت: بیماری مزمن با عواقب جدی
دیابت، یک بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از قند (گلوکز) تأثیر می‌گذارد. قند منبع اصلی انرژی بدن است و از طریق غذا به دست می‌آید. زمانی که غذا می‌خورید، لوزالمعده شما هورمونی به نام انسولین ترشح می‌کند. انسولین به قند خون کمک می‌کند تا وارد سلول‌های بدن شود و به عنوان انرژی مورد استفاده قرار گیرد.
اگر به دیابت مبتلا هستید، بدن شما به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند یا به درستی از آن استفاده نمی‌کند. در نتیجه، قند در خون شما جمع می‌شود و می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی شود.
انواع دیابت:
- دیابت نوع 1: در این نوع دیابت، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولید کننده انسولین در لوزالمعده حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 برای زنده ماندن به تزریق انسولین نیاز دارند.
- دیابت نوع 2: شایع‌ترین نوع دیابت است. این نوع دیابت معمولاً در بزرگسالان رخ می‌دهد و به عنوان دیابت مقاوم به انسولین نیز شناخته می‌شود. در دیابت نوع 2، بدن به اندازه کافی انسولین تولید می‌کند، اما سلول‌های بدن به انسولین مقاوم می‌شوند و نمی‌توانند به طور موثر از آن استفاده کنند.
- دیابت بارداری: این نوع دیابت در دوران بارداری رخ می‌دهد. قند خون بالا می‌تواند برای مادر و نوزاد خطرناک باشد. در بیشتر موارد، دیابت بارداری بعد از زایمان از بین می‌رود، اما زنان مبتلا به دیابت بارداری در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده هستند.
علائم دیابت:
- تشنگی بیش از حد
- ادرار زیاد
- گرسنگی مداوم
- کاهش وزن بدون دلیل
- خستگی
- تاری دید
- خشکی پوست
- التیام دیرتر زخم‌ها
- گزگز یا بی حسی در دست و پا
عوارض دیابت:
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
- بیماری کلیوی
- آسیب عصبی
- نابینایی
- قطع عضو
- افسردگی
تشخیص دیابت:
آزمایش قند خون می‌تواند برای تشخیص دیابت استفاده شود. دو نوع آزمایش قند خون وجود دارد:
- آزمایش قند خون ناشتا: این آزمایش بعد از 8 تا 12 ساعت ناشتایی انجام می‌شود.
- آزمایش تحمل گلوکز خوراکی: در این آزمایش، بعد از نوشیدن یک محلول غلیظ قند، سطح قند خون شما در فواصل زمانی مشخص اندازه‌گیری می‌شود.
درمان دیابت:
هیچ درمانی برای دیابت وجود ندارد، اما می‌توان آن را با دارو، رژیم غذایی و ورزش کنترل کرد. هدف از درمان دیابت، حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی برای جلوگیری از عوارض است.
- دارو: افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به انسولین تزریقی نیاز دارند. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است نیاز به مصرف داروهای خوراکی یا تزریقی برای کاهش قند خون داشته باشند.
- رژیم غذایی: خوردن یک رژیم غذایی سالم برای کنترل دیابت بسیار مهم است. این به معنای انتخاب غذاهای کم چرب، کم قند و پر فیبر است.
- ورزش: ورزش منظم به کنترل قند خون و کاهش خطر ابتلا به عوارض دیابت کمک می‌کند.
پیشگیری از دیابت:
در حالی که برخی از انواع دیابت مانند دیابت نوع 1 قابل پیشگیری نیستند، می‌توانید با ایجاد تغییرات در سبک زندگی خود خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهید:
- حفظ وزن سالم: اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، کاهش حتی مقدار کمی وزن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.
- فعالیت بدنی منظم: حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در بیشتر روزهای هفته را هدف قرار دهید.
- رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات باشد، انتخاب کنید.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید: سیگار کشیدن خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد.
- قند خون خود را به طور مرتب کنترل کنید: اگر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید، با پزشک خود در مورد